Οι μεγαλύτερες Οινοποιίες της χώρας μας το 2012 στην πιο ζημιογόνο χρήση της τελευταίας δεκαετίας και η τεράστια σημασία των εξαγωγών

.

Ο κλάδος της Ελληνικής οινοποιίας και το 2012 αντιμετώπισε τις σημαντικές επιπτώσεις της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης, την σφοδρότητα των αρνητικών συνθηκών που επικρατούν στην Ελληνική αγορά (έλλειψη ρευστότητας, προβληματική πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα, υψηλή επισφάλεια στις πωλήσεις με πίστωση στο χονδρεμπόριο και στην κρύα αγορά κ.α.) αλλά και τους σοβαρούς προβληματισμούς της πρώτης ύλης: Την περσινή χρονιά (2012), μετά τον καταστροφικό (ποσοτικά, όχι ποιοτικά) τρυγητό του 2011, αναμενόταν ικανοποιητική παραγωγή αλλά κάτι η παγωνιά του Φλεβάρη 2012,  κάτι ο καύσωνας του Ιουνίου 2012 είχαν σαν αποτέλεσμα τον περιορισμό της συνολικής παραγωγής που απορροφήθηκε αμέσως. Λίγο πριν από την έναρξη του τρυγητού 2013 οι δεξαμενές εκατοντάδων οινοποιείων σε ολόκληρη την Ελλάδα ήταν σχεδόν άδειες – τουλάχιστον από λευκά κρασιά. Όπως ήταν αναμενόμενο, το αρνητικό τοπίο του 2012 διαμόρφωσε και αρνητικά αποτελέσματα για το συντριπτικό ποσοστό των κορυφαίων επιχειρήσεων του κλάδου, με υψηλές συνολικές υποχρεώσεις και ζημιές χρήσεως σε τέτοια έκταση ώστε το 2012 να αποτελεί την πιο «ζημιογόνα» χρήση της Ελληνικής Βιομηχανίας κρασιού της τελευταίας (τουλάχιστον) δεκαετίας!

Οι προβληματικές συνθήκες της Ελληνικής αγοράς κρασιού διαμορφώνουν νέα δεδομένα, προκαλούν ανατροπές και ανακατατάξεις, διατηρούν κάποιες «πάγιες»  στρεβλώσεις (όπως εκείνη των διάφορων «ατσίδων» που βαφτίζουν «Ελληνικό κρασί» αυτό που προμηθεύονται λαθραία και πάμφθηνα από Βουλγαρία και Σκόπια – κάτι ανάλογο δηλαδή που συμβαίνει σε μεγάλη έκταση με τα επικίνδυνα για την δημόσια υγεία Αλβανικά και Βουλγαρικά αποστάγματα που μοσχοπουλιούνται χύμα σε ανυποψίαστους Έλληνες καταναλωτές σαν ….. αυθεντικό τσίπουρο Ελλήνων παραγωγών!), και δικαιώνουν πανηγυρικά όσους επένδυσαν και επενδύουν στην εξωστρέφεια και στις εξαγωγές.

Δεν είναι καθόλου συμπτωματικό το γεγονός ότι τις μεγαλύτερες αντοχές απέναντι στην οικονομική κρίση που σαρώνει την Ελλάδα εδώ και μια ολόκληρη πενταετία, επιδεικνύουν μόνο όσοι διατηρούν έντονη εξαγωγική δραστηριότητα και απευθύνονται όχι μόνο στον δεινοπαθούντα Έλληνα καταναλωτή αλλά και στον παγκόσμιο (σχετικό με τις εξαγωγές ελληνικού κρασιού είναι το άρθρο μας 25ης Ιουνίου 2013 με τίτλο New Wines of Greece: Η ταυτότητα των Ελληνικών κρασιών που αποδίδει πλούσιους καρπούς σε ΗΠΑ και Καναδά – οι 20 κορυφαίες εξαγωγικές αγορές των Ελληνικών κρασιών το 2012). Οι ίδιες ακριβώς επιχειρήσεις είναι και εκείνες που συνεχίζουν να πραγματοποιούν επενδύσεις στην δοκιμαζόμενη Ελληνική οικονομία.

Η σταθεροποίηση της Ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας το 2012 και η εξαιρετική πορεία της μέσα στο 2013, πρόσφεραν και προσφέρουν σημαντική υποστήριξη και στο Ελληνικό κρασί σαν ισχυρό αντίβαρο στον «εσωτερικό» περιορισμό της καταναλωτικής ζήτησης τόσο στην κρύα αγορά της μαζικής εστίασης όσο και στην ζεστή αγορά των αλυσίδων λιανικής, ενώ το φαινόμενο της συνεχούς μείωσης των τιμών των ακριβών κρασιών συνεχίστηκε και ολόκληρο το 2012.

Ας εξετάσουμε όμως ξεχωριστά τις περιπτώσεις των κορυφαίων οινοποιητικών εταιριών της χώρας μας, καταγράφοντας την είκονα που διαμόρφωσαν μέσα στο 2012:

 . 

Ε. Τσάνταλης ΑΕ* (ΑΡΜΑΕ 11100) 

 * Παράγει και αποστάγματα – Πίνακας: Λ. Κουμάκης

.

Η πρώτη θέση της Ελληνικής αγοράς ανήκει δικαιωματικά στην Οινοποιία – Ποτοποιία Ε. Τσάνταλης ΑΕ – όχι μόνο για την μεγάλη παράδοση των ιδρυτών της (1890) και των απογόνων τους, αλλά και για τον σταθερό και αταλάντευτο εξαγωγικό της προσανατολισμό πάνω στα γερά θεμέλια που έθεσε ο Δρ Γεώργιος Τσάνατλης (Αντιπρόεδρος της εταιρίας) πολλές δεκαετίες νωρίτερα. Ο εξαγωγικός αυτός προσανατολισμός προσφέρει στην εταιρία μια «ατσάλινη» ασπίδα προστασίας απέναντι στην οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα μας, αφού το 38% περίπου της συνολικής παραγωγής εξάγεται.

Η σύγχρονη γενιά της οικογένειας Τσάνταλη, συνεχίζει μια εξαιρετική πορεία που περιλαμβάνει –μεταξύ πολλών άλλων- αμπελώνες ή/και οινοποιεία σε Χαλκιδική, Σαντορίνη (χάρις στην συνεργασία με την Santo Wines, την Ένωση Συνεταιρισμών της Σαντορίνης), Άγιο Όρος, Ραψάνη, Μαρώνεια, Νάουσα και σε διάφορα άλλα σημεία της Μακεδονίας – από το Αμύνταιο και τα Γρεβενά έως τη Μεσημβρία, εφαρμογή συστήματων Ανάλυσης Επικινδυνότητας και Κρίσιμων Σημείων Ελέγχου HACCP για την «Παραγωγή Οίνων, Αποσταγμάτων και Ούζου», των πρότυπων ISO 9001: 2000, του Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Αμπελοκαλλιέργειας σύμφωνα με τα πρότυπα AGRO 2.1 και AGRO 2.2, την βιολογική καλλιέργεια των ιδιόκτητων αμπελώνων στον Άγιο Παύλο Χαλκιδικής και στο Άγιο Όρος κ.π.α.

Η εταιρία μέσα στην Ελλάδα παραμένει εξαιρετικά ισχυρή –ιδιαίτερα στην κρύα αγορά- ενώ εξάγει Ελληνικά κρασιά & αποστάγματα σε 55 χώρες του κόσμου. Επενδύει συνεχώς σε νέες αγορές δημιουργώντας γραφεία στην Ρωσία (Μόσχα & Αγία Πετρούπολη), θυγατρική στην Κίνα (Tsantali Asia, 2010, με 25 καταστήματα TSANTALI  τα οποία λειτουργούν με το σύστημα της δικαιόχρησης – franchise), και καινοτομεί παρουσιάζοντας συνεχώς νέα προϊόντα υψηλού ποιοτικού και οικονομικού «δυναμικού» (όπως  π.χ. το «Kormilitsa» – βλέπε άρθρο μας στις 30ης  Μαΐου 2008 Ε. Τσάνταλης Α.Ε.: Επίσημος προμηθευτής του Κρεμλίνου, με τη συλλογή «Kormilitsa»). Οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται στις αγορές του εξωτερικού αλλά και τα προβλήματα επισφαλειών και διαχείρισης της εσωτερικής αγοράς επιδρούν αρνητικά στα οικονομικά της αποτελέσματα, τα οποία σίγουρα δεν αντικατοπτρίζουν την τεράστια αξία και την δυναμική της εταιρίας, τόσο μέσα όσο και έξω από την Ελλάδα.

. 

Ελληνικά Κελάρια – Δ. Κουρτάκης ΑΕ  (ΑΡΜΑΕ 1891) 

 Πίνακας: Λ. Κουμάκης

.

Η «Ελληνικά Κελάρια – Δ. Κουρτάκης ΑΕ», η οποία ιδρύθηκε το 1895 από τον συνονόματο παππού του σημερινού Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρίας Βασίλη Κουρτάκη, το 2012 βρέθηκε στην δεύτερη θέση του καταλόγου των Top-10 της Ελληνικής Οινοποιίας αντιμετωπίζοντας με ξεχωριστή επιτυχία την σφοδρή οικονομική κρίση.

Η ισχυρή αντοχή της Ελληνικής οινοποιίας κατά ένα σοβαρό τμήμα της οφείλεται στην εξαγωγική παράδοση που δημιούργησε από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 – την δεκαετία του 1990 οι εξαγωγές της έφθασαν μέχρι το 50% της ετήσιας παραγωγής της (σήμερα καλύπτουν το 33% περίπου). Πέρα από τις εξαγωγές, στην «αντοχή» απέναντι στην κρίση που επιδεικνύει η δεύτερη οινοβιομηχανία της χώρας μας, επιδρούν και άλλοι, σημαντικοί παράγοντες όπως η ισχυρή θέση που διατηρεί παραδοσιακά στην Ελληνική αγορά –ιδιαίτερα στην «ζεστή» (αλυσίδες λιανικής, παντοπωλεία κλπ), η σχέση του κύκλου των εργασιών με τις συνολικές της υποχρεώσεις (καλύτερη των Top-10), η σταδιακή ενίσχυση των δραστηριοτήτων της με σημαντικές συνεργασίες και αξιόπιστα «ονόματα» της Ελληνικής αγοράς (Καλλιγάς, Ρούβαλης, Μπαμπατζιμόπουλος), η συνεχής δημιουργία νέων προϊόντων με τελευταία, την σειρά με το «παράξενο» σήμα που είχε πρωτοπαρουσιάσει ο Γιάννης Καλλιγάς  πριν από 20 περίπου χρόνια (Αλλοτινό).

Η πετυχημένη πορεία της Οινοβιομηχανίας εμπλουτίζεται με δεκάδες ετικέτες Ελληνικών κρασιών από όλα σχεδόν τα αμπελουργικά διαμερίσματα της χώρας, διαφυλάσσοντας παράλληλα την μοναδική παράδοση που την συνοδεύει στο αρχαιότερο κρασί του κόσμου: την Ρετσίνα και μάλιστα από τα φημισμένα αμπελοτόπια των Μεσογείων!

Η πολύ σοβαρή υπόθεση που αντιμετώπισε η Ελληνική Οινοβιομηχανία με πρώην στέλεχος της (σχετικό άρθρο μας 9ης Νοεμβρίου 2005 με τίτλο Ελληνική οινοποιία εναντίον πρώην στελέχους της : Το χρονικό μιας ενδεχόμενης «απιστίας») αναμένεται να φθάσει ενώπιον της Ελληνικής δικαιοσύνης, μετά από αλλεπάλληλες αναβολές, την Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2013 και εφ΄ όσον φυσικά δεν υπάρξει και νέα αναβολή.  Η υπόθεση αυτή που αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αποτελεί ένα μόνο κρίκο σε σειρά διαφόρων υποθέσεων που αφορούν το ίδιο στέλεχος με άλλους «αντίδικους», κατά την διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών.

 . 

Ε. Μαλαματίνας & Υιος  ΑΕ (ΑΡΜΑΕ 8408/62/Β/86/243) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης

.

Η Ε. Μαλαματίνας & Υιος  ΑΕ το 2012 υποχώρησε στην τρίτη θέση της Ελληνικής αγοράς καταγράφοντας για πρώτη φορά ζημιές χρήσεως προ φόρων. Ο άλλοτε «πρωταθλητής κερδών» της Ελληνικής Βιομηχανίας κρασιών (μόλις το 2007 παρουσίασε –ούτε λίγο, ούτε πολύ– καθαρά προ φόρων κέρδη 6.401.750 Ευρώ) φαίνεται να επηρεάζεται σοβαρά από την αρνητική οικονομική συγκυρία, παρ΄όλο που το βασικό προϊόν της οινοβιομηχανίας είναι η ρετσίνα σε λαϊκή (και πάμφθηνη) συσκευασία που (λογικά) ευνοείται από την οικονομική κρίση. Τα «αίτια» λοιπόν της αρνητικής πορείας δεν είναι μόνο η οικονομική κρίση.

Οι διάδοχοι του Βάκη Μαλαματίνα στην διοίκηση της εταιρίας (ο γιός του Κώστας με την σύζυγό του Κατερίνα – η κόρη του Μυρτώ που απεβίωσε νέα, είχε αποχωρήσει από την οικογενειακή οινοβιομηχανία από το έτος 2003) φαίνεται πως υιοθέτησαν κάποιες αποφάσεις που δεν δικαιώθηκαν τελικά από τα αποτελέσματα: Μεταξύ άλλων, οι διάφορες εταιρίες του Ομίλου που δημιούργησε το ζεύγος Κώστα & Κατερίνας Μαλαματίνα («Μαλαματίνας Κ. ΑΕΒΕ Εμφιαλώσεως» – ΑΡΜΑΕ 596940, «Δουμπιά – Μαλαματίνα ΑΕ» – ΑΡΜΑΕ 61319, «Μαλαματίνα ΑΕ Οίνων & Ποτών» – ΑΡΜΑΕ 52995, «Μαλαματίνα Κ&Κ ΑΕ» – ΑΡΜΑΕ 68072), σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, είναι όλες ζημιογόνες!

Τα αρνητικά αυτά δεδομένα ενισχύονται από το γεγονός ότι η εξαγωγική δραστηριότητα της  Ε. Μαλαματίνας & Υιος  ΑΕ περιορίζεται κυρίως στην εξαγωγή της «Ρετσίνα Μαλαματίνα» σε πολλές χώρες του απόδημου ελληνισμού, χωρίς να μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην συνολική της πορεία.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η (αποθανούσα σε νεαρή σχετικά ηλικία) κόρη του Βάκη Μαλαματίνα μετά την αποχώρηση της από την οικογενειακή οινοβιομηχανία, είχε δημιουργήσει  την «Οινοποιία ΜΕ Μαλαματίνα» – ΑΡΜΑΕ 60124, προσφέροντας στην αγορά την «Ρετσίνα Μυρτώ Μαλαματίνα» (σχετικό με το θέμα αυτό ήταν το άρθρο μας 26ης Ιουνίου 2006 με τίτλο Μυρτώ Μαλαματίνα: Νέα ρετσίνα στην αγορά!) μια προσπάθεια όμως που δεν σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία.

.

CAVINO AE (ΑΡΜΑΕ 10001/22/Β/86/99) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης

.

H «Cavino» είναι μια οικογενειακή επιχείρηση που ιδρύθηκε το 1958 στο Αίγιο της Αχαΐας. H Ελληνική οινοποιία & αποσταγματοποιία,  επί ολόκληρες δεκαετίες είχε κατά 99% εξαγωγικό προσανατολισμό ενώ στις μέρες μας αποτελεί μια από τις πολύ ευχάριστες εκπλήξεις στον χώρο της Ελληνικής Οινοποιίας. (Σχετικό είναι το άρθρο μας 11ης Απριλίου 2013 με τίτλο Cavino: Η δεύτερη γενιά αποτελεί την ευχάριστη έκπληξη της ελληνικής οινοποιίας παρά την οικονομική κρίση!).

Η «Cavino» με συνεχείς επενδύσεις ακόμα και μέσα σε συνθήκες δύσκολης οικονομικής συγκυρίας (κορυφαία των οποίων η αξιοποίηση ενός μοναδικού μοναστηριακού αμπελώνα του 15ου αιώνα στο Μέγα Σπήλαιο, κοντά στα Καλάβρυτα, όπου παράγονται οίνοι υψηλής ποιότητας), δημιουργία νέων προϊόντων προσαρμοσμένων στις εκάστοτε ανάγκες των αγορών του εξωτερικού, συνεχή εκσυγχρονισμό του κεντρικού οινοποιείου το οποίο διαθέτει χώρους παραγωγής, αποθήκευσης και παλαίωσης 12.500 τετραγωνικών μέτρων με σύστημα ελεγχόμενης θερμοκρασίας αλλά και συγκρατώντας τις συνολικές της υποχρεώσεις στα επίπεδα ενός ετήσιου κύκλου εργασιών, κατάφερε να αναρριχηθεί στην τέταρτη θέση του καταλόγου των Top-10 της Ελληνικής Οινοποιίας.

Σήμερα η «Cavino» εξάγει το 70% της ετήσιας παραγωγής της σε δεκάδες χώρες του κόσμου, σε Ευρώπη (Γερμανία, Ρωσία, Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Δανία, Σουηδία και πολλές άλλες χώρες), Αμερική (ΗΠΑ, Καναδάς), Ασία (Κίνα, Ιαπωνία) και Αυστραλία. Στην εσωτερική αγορά η «Cavino» διαθέτει αξιόλογη παρουσία στην «ζεστή» αγορά, αφού διάφορα προϊόντα της είτε επώνυμα, είτε με «ιδιωτική ετικέτα» βρίσκονται στα ράφια κορυφαίων αλυσίδων λιανικής της χώρας μας.

.

Μπουτάρης Ι. & Υιός ΑΕ (ΑΡΜΑΕ 19584/52/Β/89/8 /2010) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης 

.

Η εταιρία «Μπουτάρη» η οποία παραδοσιακά θεωρείται «το συνώνυμο» του καλού Ελληνικού κρασιού (σχετικό άρθρο μας 22 Σεπτεμβρίου 2010 κλικ εδώ), μετά την προβληματική περίοδο των ετών 2009 και 2010 άρχισε μια περίοδο σταθεροποίησης η οποία, όπως είναι φυσικό, συνεχίζει να επηρεάζεται αρνητικά από την σφοδρότητα της οικονομικής κρίσης.

Πέρα από την νέα σειρά προϊόντων του 2012 με την σφραγίδα της ποιότητας «Μπουτάρη» (Σημείο Στίξης Λευκό, Ροζέ, Κόκκινο με διαφορετικά σήματα), το 2013 κυκλοφόρησε και το ροζέ κρασί Pink Kong με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας (8 Μαρτίου). Στην εσωτερική αγορά το όνομα «Μπουτάρη» συνεχίζει να αποτελεί μια πολύ ισχυρή δύναμη τόσο στην ζεστή αγορά της μαζικής εστίασης όσο και στην κρύα αγορά των αλυσίδων λιανικής και των άλλων σημείων πώλησης.

Στις αγορές του εξωτερικού, η εταιρία διαθέτει ένα παραδοσιακό τομέα δραστηριότητας στον οποίο συνεχίζει να εξάγει τα προϊόντα της – σήμερα σε 26 περίπου χώρες του κόσμου. Τέλος, η εικόνα των οικονομικών της στοιχείων συνέχισε και το 2012 να βρίσκεται σε πολύ έντονη αντίθεση με την φήμη και την εξαιρετική ποιότητα των προϊόντων της εταιρίας. 

.

Ι Ν Ο ΑΕ* (ΑΡΜΑΕ 49487/11/Β/01/11) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης – Ο ισολογισμός (2010-2011)  αφορά την περίοδο από 1/7/2010 έως 30/6/2011. Αναλυτικά οικονομικά στοιχεία του ισολογισμού που αφορά την περίοδο 1/7/2011 έως 31/12/2012  δεν βρέθηκαν. Ο κύκλος εργασιών της τελευταίας χρήσης  υπολογίζεται σε 12.500.000 Ευρώ περίπου.

.

Η ΙΝΟ (έκτη στην γενική κατάταξη) μαζί με την Ευβοϊκή (ένατη στην γενική κατάταξη) αποτελούν τον Όμιλο Σκουλούδη ο οποίος αντιμετώπισε την ιδιαίτερη σφοδρότητα της οικονομικής αλλά και της ποσοτικής (στην πρώτη ύλη) κρίσης του 2012, με αυτοπεριορισμό των πωλήσεων (εσωτερικού και εξωτερικού) καθώς και με «άτεγκτη» τιμολογιακή πολιτική χωρίς καμιά απολύτως παροχή (επί πλέον εκπτώσεις, επιστροφές κ.ο.κ.ε) . Ο «αυτοπεριορισμός» εφαρμόστηκε επίσης με την μορφή «σκληρής» πιστωτικής πολιτικής (ελαχιστοποίηση ή μηδενισμός της πιστωτικής περιόδου και του πιστωτικού ρίσκου). Όλα αυτά, όπως ήταν φυσικό, οδήγησαν σε σημαντική μείωση των συνολικών πωλήσεων του Ομίλου.

Η ΙΝΟ κυκλοφορεί συνολικά περισσότερες από 100 διαφορετικές ετικέτες Ελληνικών κρασιών τόσο για την εσωτερική αγορά όσο και για τις εξαγωγικές της ανάγκες, αν και η στρατηγική συγκέντρωσης των διαφόρων τύπων κρασιού σε λιγότερες συσκευασίες – ετικέτες αναμένεται να τις περιορίσει σταδιακά.

Το 2012 σχεδίασε (και ήδη κυκλοφόρησε στην αγορά) την σειρά των ποικιλιακών της κρασιών σε φιάλες 375 ml και σε διαρκή προσφορά 1+1, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να αγοράζει από τα ράφια των αλυσίδων λιανικής (μέχρι στιγμής «Μασούτης» και «Γαλαξίας») στην τιμή των 2,50 περίπου Ευρώ ένα Μοσχοφίλερο ή Αγιοργίτικο σε μικρότερη βέβαια ποσότητα. Παράλληλα η συσκευασία των 187 ml  της επιτυχημένης σειράς των ημίγλυκων κρασιών «Μελωδικός» η οποία αρχικά σχεδιάστηκε για καφετέριες, μπαρ κλπ, πωλείται δοκιμαστικά και από τα ράφια της αλυσίδας My Market προς 1,5 Ευρώ ανά φιάλη.

.

Η Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου (ΕΟΣΣ) ιδρύθηκε το 1934 με τη συμμετοχή 25 τοπικών συνεταιρισμών, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν όλους τους καλλιεργητές αμπέλου του νησιού και αποτελεί ένα από τους παλαιότερους συνεταιρισμούς της Ελλάδας.

Η Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου (ΕΟΣΣ) αποτελεί ένα αναγκαστικό συνεταιρισμό ο οποίος συγκεντρώνει, οινοποιεί και εμπορεύεται κατ’ αποκλειστικότητα, για λογαριασμό των αμπελουργών της Σάμου, το σύνολο της παραγωγής τους. Το γεγονός αυτό καθιστά την Ε.Ο.Σ. Σάμου ξεχωριστή ανάμεσα στις περισσότερες συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας μας. Σήμερα διαθέτει δύο υπερσύγχρονα οινοποιεία, στο Μαλαγάρι και στο Καρλόβασι της Σάμου, συνολικής χωρητικότητας 20.000 τόνων, απασχολώντας 100 περίπου άτομα.

Σε άρθρο μας στις 2 Νοεμβρίου 2011 με τίτλο Σάμος: Χρυσαφένια κρασιά, διάσημα σε ολόκληρο τον κόσμο, από ένα Συνεταιρισμό που παραμένει πρότυπο για ολόκληρες δεκαετίες αναφερθήκαμε αναλυτικά στο υπόδειγμα της συνεταιριστικής διαχείρισης που ανέδειξε τα πολύτιμα κρασιά της Σάμου σε ολόκληρο τον κόσμο εξάγοντας το 80% της ετήσιας παραγωγής του νησιού, η οποία ανέρχεται σε 7.000 περίπου τόνους. H Γαλλία από μόνη της εισάγει το 60% των κρασιών της Σάμου, ενώ άλλες χώρες που εισάγουν σημαντικές ποσότητες είναι η Αγγλία, η Αυστραλία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Δανία, η Ελβετία, οι ΗΠΑ, η Ιταλία, ο Καναδάς, η Ολλανδία, η Σιγκαπούρη, η Σουηδία, η Φινλανδία, οι Σκανδιναβικές χώρες και, προσφάτως, οι χώρες της Άπω Aνατολής.

Στην αγορά του εσωτερικού, ο Συνεταιρισμός Σάμου διακινεί τα φημισμένα κρασιά του μέσα από την συνεργασία με μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες εισαγωγής και διανομής οινοπνευματωδών ποτών και οίνων στην Ελλάδα – την Β.Σ. ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ.

Η Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου (ΕΟΣΣ), λειτουργεί για λογαριασμό των αμπελοκαλλιεργητών – μελών της καταβάλλοντας κάθε χρόνο μια προκαταβολή στους αμπελουργούς –  μέλη της. Η εκκαθάριση κάθε χρονιάς γίνεται αμέσως μόλις γίνει η πλήρης διάθεση της συγκεκριμένης σοδειάς.

Εάν το αποτέλεσμα της χρονιάς είναι θετικό, δηλαδή μεγαλύτερο από την προκαταβολή, καταβάλλεται στα μέλη συμπληρωματικό ποσό κατά την εκκαθάριση της χρονιάς. Εάν είναι αρνητικό και η προκαταβολή είναι μεγαλύτερη από το τελικό ποσό της εκκαθάρισης που αντιστοιχεί σε κάθε αμπελοκαλλιεργητή – μέλος της Ένωσης, τότε παρακρατείται από την προκαταβολή της επόμενης χρονιάς. Εξ αιτίας της φύσης που έχει ένας από τους παλαιότερους και ιδιαίτερα πετυχημένους Συνεταιρισμούς της χώρας μας (αναγκαστικός)  και του συστήματος εκκαθάρισης κάθε χρονιάς που ολοκληρώνεται πολύ αργότερα, ιδίως όταν κάποιες ποσότητες παλαιώνονται στα δρύινα βαρέλια της Ένωσης,  η  Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου (ΕΟΣΣ) δεν υποχρεούται σε επίσημη δημοσίευση ισολογισμών, όντας υπόλογος απέναντι στους χιλιάδες αμπελουργούς – μέλη του.

Η εξαιρετικά πετυχημένη πορεία της Ε.Ο.Σ. Σάμου υπολογίζεται ότι το έτος 2012 δημιούργησε ένα συνολικό κύκλο εργασιών της τάξεως των 12.000.000 Ευρώ, ο οποίος την κατατάσσει στην έβδομη θέση του καταλόγου των δέκα κορυφαίων επιχειρήσεων του κλάδου στη χώρα μας.

.

Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου (ΑΦΜ 096037930) 

*  Κύκλος εργασιών χωρίς ΦΠΑ. Με ΦΠΑ ξεπερνάει τα 11 εκ. Ευρώ.  Πίνακας: Λ. Κουμάκης – Πηγή: ΑΟΣ Τυρνάβου

 .

Άλλος ένας οινοποιητικός συνεταιρισμός ο οποίος πρέπει να «καταγραφεί» στην όγδοη θέση του καταλόγου των Top 10 του έτους 2012, είναι ο Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου ο οποίος ιδρύθηκε το 1961 από αγρότες – αμπελοκαλλιεργητές της περιοχής με κεντρικό στόχο όχι μόνο την διασφάλιση αλλά και την αξιοποίηση της πλούσιας παραγωγής τους. Ο στόχος αυτός, μισό αιώνα μετά την ίδρυση του Συνεταιρισμού, φαίνεται να έχει εκπληρωθεί πλήρως  αφού ο ΑΟΣ Τυρνάβου επιδεικνύει σταθερά μια από τις (δυστυχώς ελάχιστες)  περιπτώσεις επιτυχημένης πορείας Συνεταιρισμού στην χώρα μας.

Ο ΑΟΣ Τυρνάβου, χωρίς να είναι Αναγκαστικός Συνεταιρισμός όπως η Σάμος, λειτουργεί με διαδικασίες περίπου ανάλογες (προκαταβολές στα μέλη του -εκκαθάριση με το «κλείσιμο» της χρονιάς) και είναι πιστοποιημένος κατά ISO 9001/2000 στην παραγωγική του διαδικασία και κατά AGRO 2.1-2.2. στην διαχείριση των αμπελώνων των αμπελοκαλλιεργητών – μελών του.

Ο Συνεταιρισμός Τυρνάβου αξιοποιεί πλήρως τα προϊόντα των παραγωγών – μελών του, παράγοντας στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του εξαιρετικά προϊόντα μεταξύ των οποίων εμφιαλωμένους οίνους πολλών τύπων (Τοπικός ερυθρός ξηρός οίνος Μοσχάτο Αμβούργου, Ερυθρούς γλυκούς οίνους, Λευκά και ροζέ ξηρά κρασιά, Ρετσίνα – ονομασία κατά παράδοση),  συμπυκνωμένα γλεύκη (ο δεύτερος παραγωγός στην Ελλάδα μετά την Ευβοϊκή), αποστάγματα (Απόσταγμα στεμφύλων σταφυλής, Τσίπουρο Τυρνάβου με γλυκάνισο ή χωρίς γλυκάνισο, με κρόκο και παλαιωμένο σε δρύινα βαρέλια, Ούζο Τυρνάβου) – όλα αυτά τα προϊόντα σε συσκευασίες με διάφορες χωρητικότητες, από τα σταφύλια της περιοχής Τυρνάβου!

Ο Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου υπήρξε ο πρώτος Συνεταιρισμός στην χώρα μας που παρήγαγε και εμφιάλωσε αυθεντικό τσίπουρο και μάλιστα με αναγνωρισμένη γεωγραφική προέλευση (Τσίπουρο Τυρνάβου – Καν ΕΕ 110/2008). Αποτελεί μια εγγυημένη, σίγουρη και 100% ασφαλή λύση, σε πλήρη αντίθεση με τα ύποπτα και πολλές φορές επικίνδυνα για την δημόσια υγεία χύμα τσίπουρα που ισχυρίζονται πως είναι από τον Τύρναβο, ενώ συνήθως προέρχονται από την Αλβανία και την Βουλγαρία προκαλώντας τεράστια ζημιά στην φήμη που έχει αποκτήσει η μοναδική ποιότητα του αυθεντικού Τσίπουρου Τυρνάβου!

.

ΕΥΒΟΪΚΗ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΕ* (ΑΡΜΑΕ 24724/12/Β/91/18)

Πίνακας: Λ. Κουμάκης – * Ο ισολογισμός (2010/2011)  αφορά την περίοδο από 1/7/2010 έως 31/12/2011. Αναλυτικά οικονομικά στοιχεία του ισολογισμού που αφορά την περίοδο 1/1-31/12/2012  δεν βρέθηκαν. Ο κύκλος εργασιών της τελευταίας χρήσης  υπολογίζεται σε 6.500.000 Ευρώ περίπου.

.

Η Ευβοϊκή, η δεύτερη εταιρία του Ομίλου Σκουλούδη και ένατη στον κατάλογο των Top 10, είναι η μοναδική εταιρεία που παράγει αποκλειστικά συμπυκνωμένο χυμό σταφυλής στην Ελλάδα και μία από τις μόλις 25 περίπου που υπάρχουν στο είδος της σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η δραστηριότητα της κάθε χρόνο εξαρτάται από την αφθονία ή την πληθώρα της πρώτης-ύλης σταφύλι και οι δύο προηγούμενες χρονιές της προβληματικής Ελληνικής παραγωγής σε συνδυασμό με την σφοδρότητα της οικονομικής κρίσης επηρέασαν αρνητικά την δραστηριότητα της – ακόμα και τις εξαγωγές της, ένα τομέα που ανέπτυξε σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Η Ευβοϊκή προσφέρει στην οινοβιομηχανία Ανακαθαρισμένο Συμπυκνωμένο Γλεύκος (MCR) και  Συμπυκνωμένο Γλεύκος (MC), για τη ρύθμιση και τη σταθεροποίηση της συγκέντρωσης σακχάρων στο γλεύκος αλλά και της περιεκτικότητας του οινοπνεύματος στο κρασί. Ειδικά στην Ελλάδα, μέχρι το έτος 2007 (ίδρυση Ευβοϊκής) η εγχώρια ζήτηση καλύπτονταν σχεδόν κατά 100% από εισαγωγές  αλλά σταδιακά οι εισαγωγές υποκαταστάθηκαν σε ένα πολύ αξιόλογο ποσοστό από την Ευβοϊκή η οποία επεκτάθηκε και σε άλλους κλάδους (τρόφιμα, αναψυκτικά κ.α.) τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Όλα αυτά βέβαια μέσα σε συνθήκες αφθονίας και υπερεπάρκειας της πρώτης ύλης – σταφύλι και όχι σε συνθήκες προβληματικής προσφοράς και μεγάλης ζήτησης. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα πάντως, ο τρυγητός του 2013 αναμένεται να «αποζημιώσει» τον κλάδο από τα «ποσοτικά» προβλήματα που δημιουργήθηκαν τόσο το 2011 όσο και το 2012!   

.

ΚΤΗΜΑ ΚΩΣΤΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ AE (ΑΡΜΑΕ 26064/06/Β/92/15) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης 

.

Το Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη (Chateau Julia) συμπληρώνει τον κατάλογο των Top 10 εταιριών της Ελληνικής οινοποιίας. Παρά την εξαιρετική δουλειά τόσο σε επίπεδο ποιότητας των άριστων προϊόντων του Κτήματος, όσο και σε επίπεδο εγκαταστάσεων στην Αδριανή Δράμας και στο Καπανδρίτι Αττικής, το Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη συνέχισε και το 2012 να καταβάλλει το «τίμημα» της οικονομικής κρίσης.

Οι αιτίες είναι γνωστές: Το υψηλό κόστος της εξαιρετικής ποιότητας των προϊόντων του Κτήματος (βραβευμένων με περισσότερα από 700 βραβεία και διακρίσεις στους μεγαλύτερους και εγκυρότερους διαγωνισμούς ανά τον κόσμο) δεν είναι εύκολο να καταβληθεί από τους Έλληνες καταναλωτές, ενώ οι αξιόλογες εξαγωγές δεν μπορούν να «συγκρατήσουν» τις εντός Ελλάδος απώλειες που παραμένει η κυρίαρχη αγορά του Κτήματος.

Σε απόσταση αναπνοής από το «Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη» βρίσκεται το «Κτήμα Βιβλία Χώρα» («ΤΣΑΚΤΣΑΡΛΗΣ Β – Ε ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΑΕ») η δεύτερη ευχάριστη έκπληξη των κορυφαίων οινοποιητικών εταιριών του κλάδου και η μοναδική (από όλες τις προηγούμενες) που παρουσίασε (μειωμένα, έστω) κέρδη το έτος 2012!

Στις πλαγιές του Παγγαίου (Κοκκινοχώρι Καβάλας), μια περιοχή με μεγάλη αμπελοοινική παράδοση, δύο άνθρωποι του κρασιού με μεγάλο μεράκι (Βασίλης Τσακτσαρλής και Βαγγέλης Γεροβασιλείου)  δημιούργησαν ένα οινοποιείο – έργο τέχνης μέσα σε ένα βιολογικό αμπελώνα 350 στρεμμάτων τον οποίο εγκατέστησαν το 1998. Στον αμπελώνα αυτό καλλιεργούνται ελληνικές και ξενικές ποικιλίες, σύμφωνα με τα πρότυπα της βιολογικής αμπελοκαλλιέργειας, προσφέροντας οίνους εξαιρετικά υψηλού ποιοτικού δυναμικού για τους φανατικούς λάτρεις του πολύ καλού κρασιού που δεν διστάζουν καθόλου να καταβάλλουν το υψηλό κόστος που αξίζουν όλα τα κρασιά του Κτήματος!

 .

ΤΣΑΚΤΣΑΡΛΗΣ Β – Ε ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΑΕ (ΑΡΜΑΕ 48504/53/Β/01/004) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης

.

Αντίθετα λοιπόν στον γενικό κανόνα που θέλει τα μικρά ή τα μεγάλα Κτήματα να περνούν μια πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία, το «Κτήμα Βιβλία Χώρα» συνέχισε και το 2012 την αντίθετη πορεία του στον γενικό κανόνα αποτελώντας μια φωτεινή εξαίρεση: Συγκράτησε τον κύκλο των εργασιών του, πέτυχε να ολοκληρώσει μια ακόμα κερδοφόρα χρονιά και περιόρισε σημαντικά τις συνολικές του υποχρεώσεις, όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα με οικονομικά στοιχεία της τελευταίας πενταετίας.

Μια άλλη Ελληνική Οινοποιία που άλλες χρονιές συμμετείχε στον κατάλογο των κορυφαίων εταιριών του κλάδου ήταν η «Κτήματα Χατζημιχάλη ΑΕ» η οποία το 2012 βελτίωσε αισθητά τον κύκλο των εργασιών της. Για την εξαιρετική δουλειά που γίνεται στα αμπελοτόπια των Κτημάτων είχαμε αναφερθεί σε ειδικό άρθρο μας στις 6 Ιουλίου 2009 (κάντε κλικ εδώ). Η οικονομική κρίση που επηρέασε ολόκληρη την Ελλάδα δεν θα μπορούσε φυσικά να αφήσει απ΄ έξω  τα Κτήματα με το (αναπόφευκτα) υψηλό κόστος καλλιέργειας και παραγωγής παρά το γεγονός ότι ποσοστό 20% περίπου της συνολικής παραγωγής εξάγεται σε δεκάδες χώρες του κόσμου με το τίμημα που ανταποκρίνεται στην αξία και στο κόστος τους.

 .

ΚΤΗΜΑΤΑ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ AE (ΑΡΜΑΕ 2242/01ΑΤ/Β/86/1175) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης

.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στον ειδικό χώρο όπου πωλούνται κρασιά από την πλούσια σειρά ετικετών του Κτήματος Χατζημιχάλη διατίθενται ειδικές εμφιαλώσεις που δεν υπάρχουν στο εμπόριο, παλαιωμένα, πολύ «ιδιαίτερα» κρασιά καθώς και αξεσουάρ κρασιού, πρωτότυπα αναμνηστικά και βιβλία με θέμα το αμπέλι, το κρασί και την ιστορία του.

Τέλος, μια ακόμα Ελληνική Οινοβιομηχανία που το 2010 είχε συμπεριληφθεί στις κορυφαίες της χώρας μας, είναι η Ροδίτικη ΚΑΙΡ (CAIR– Compagnia Agricola Industriale Rodi) η οποία ιδρύθηκε το 1928 από Ιταλούς επενδυτές διασώζοντας την μοναδική οινική παράδοση του νησιού το οποίο συγκαταλεγόταν  ανάμεσα στους πιο σημαντικούς τόπους παραγωγής και εμπορίας κρασιού από τους αρχαίους χρόνους.

Σήμερα η CAIR λειτουργεί σε ένα νέο σύγχρονο εργοστάσιο το οποίο καλύπτει στεγασμένους χώρους 30 περίπου στρεμμάτων, στο 2ο Χλμ Ρόδου-Λίνδου, έχοντας αποκτήσει πιστοποιητικό ποιότητας σύμφωνα με το νέο πρότυπο ISO 22000: 2005 και φιλοδοξώντας να φιλοξενήσει ένα μοναδικό «Μουσείο Οίνου». Τρία μεγάλα επενδυτικά προγράμματα επιβάρυναν σημαντικά τις συνολικές υποχρεώσεις της CAIR τα τελευταία χρόνια, αλλά η Διοίκηση της εταιρίας φρόντισε να μειώσει ραγδαία τον τραπεζικό δανεισμό (1,6 εκ. Ευρώ το 2012, με μεταβίβαση ακινήτων της στην ΑΤΕ) και τις συνολικές υποχρεώσεις  της από 23,9 εκατ. Ευρώ το 2008, σε 7,3 εκ. Ευρώ το 2012, ενώ αναμένεται περαιτέρω μείωση τους και  την χρήση του 2013.

.

Κ.Α.Ι.Ρ. ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΡΟΔΟΥ (ΑΡΜΑΕ 12066/80/Β/86/29) 

Πίνακας: Λ. Κουμάκης 

.

Η Ροδίτικη Οινοβιομηχανία αν και είναι γνωστή τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό για τους Αφρώδεις Οίνους της (CAIR, Φυσικοί Αφρώδεις με Ζύμωση στην φιάλη και Φυσικοί Αφρώδεις Methode Charmat) παράγει εν τούτοις μια μεγάλη ποικιλία ελληνικών κρασιών σε διαφορετικές διαβαθμίσεις ποιότητας και τιμής σε λευκά, ροζέ, ερυθρά, γλυκά, ημίγλυκα κρασιά και φυσικά την παραδοσιακή μας Ρετσίνα. Η τελευταία δημιουργία της Ροδίτικης οινοβιομηχανίας είναι το Mos, ένα προϊόν με 7,5% vol. που αντικαθιστά επάξια το εισαγόμενο  Asti Spumante σε εξαιρετική ποιότητα και την …. μισή τιμή!

Αυτή λοιπόν είναι μια συνοπτική εικόνα της Ελληνικής Οινοποιίας –μην ξεχνάμε πως στη χώρα μας λειτουργούν 600 περίπου οινοποιεία και κυκλοφορούν πολλές χιλιάδες ετικετών Ελληνικού κρασιού!

Ευτυχώς η παραγωγή 2013 φαίνεται ικανοποιητική, υπολογίζεται να κυμανθεί στον μέσο όρο μιας κανονικής χρονιάς (3.400.000 εκατόλιτρα) με την απαραίτητη βέβαια προϋπόθεση ότι οι καιρικές συνθήκες θα διατηρηθούν καλές μέχρι και την πλήρη ολοκλήρωση της συγκομιδής. Ιδιαίτερα καλή αναμένεται (πάντοτε εκτός καιρικών απρόοπτων) η παραγωγή ερυθρών – ιδιαίτερα στην μεγάλη αμπελουργική ζώνη της Νεμέας. Καλή σοδειά το 2013 αναμένουν και οι μεγάλες οινοπαραγωγές χώρες της Ευρώπης (Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία), κάτι που θα οδηγήσει την Ευρωπαϊκή προσφορά κρασιών σε χαμηλότερα επίπεδα τιμών.

Η απύθμενη παράδοση της χώρας μας στους αμπελώνες του Διόνυσου, με την αναβάθμιση που προσέφεραν οι νέες γενιές  Ελλήνων οινοποιών τις τελευταίες δεκαετίες, σε συνδυασμό με τις ολοένα και μεγαλύτερες δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, έχουν καταξιώσει τα Ελληνικά κρασιά όχι μόνο στην συνείδηση του Έλληνα καταναλωτή αλλά και στις αγορές του κόσμου.

Οι εξαγωγικές επιδόσεις του Ελληνικού κρασιού αποτελούν ανάσα ζωής για τους Έλληνες παραγωγούς σε περιόδους δοκιμασίας της εσωτερικής αγοράς, όπως είναι ακριβώς η περίοδος που διανύουμε.

Οι Έλληνες σαν συνειδητοποιημένοι καταναλωτές πρέπει να επιμένουμε σταθερά σε προϊόντα του πλούσιου Ελληνικού αμπελώνα και να αισθανόμαστε περήφανοι όταν τα προσφέρουμε στα εκατομμύρια των ξένων επισκεπτών μας. Άλλωστε, οι επιλογές που υπάρχουν είναι αμέτρητες –από φθηνά, καθημερινά κρασιά έως πολύ ξεχωριστά, παλαιωμένα και πανάκριβα κρασιά που αξίζουν όμως 100% την πολύ υψηλή τιμή τους!

Ας «ψηφίζουμε» λοιπόν καθημερινά ελληνικά εμφιαλωμένα κρασιά και φυσικά ας  «Αγοράζουμε Ελληνικά» σε κάθε προϊόν που καταναλώνουμε, αφού ο περιορισμός των εισαγωγών και του ελλείμματος του εμπορικού μας ισοζυγίου, έχει μετατραπεί σε κρίσιμο θέμα που αφορά την επιβίωση της Ελλάδος!

.

Λεωνίδας Κουμάκης*, 26 Αυγούστου 2013 – lk@kbanalysis.com

Υ.Γ: Η παραπάνω κατάταξη έγινε με βάση τον ετήσιο κύκλο εργασιών κάθε οινοποιίας.