Οι ρίζες της Ρετσίνας Μαλαματίνα ανιχνεύονται κατά τον 19o αιώνα (1860) στα αμπέλια που καλλιεργούσε ο Ευστράτιος Μαλαματίνας στο Ελληνικό (τότε) νησί της Τενέδου, το οποίο μαζί με την Ίμβρο, παραδόθηκαν στην Τουρκία στα πλαίσια του επώδυνου συμβιβασμού που επικυρώθηκε με την Συνθήκη της Λωζάνης το 1923.

Μετά την απάνθρωπη, κυνική και ύπουλη καταστρατήγηση όλων των υποχρεώσεων που ανέλαβε η Τουρκία απέναντι στον χριστιανικό πληθυσμό των δύο πολύπαθων νησιών (το 1923 το ποσοστό τους ξεπερνούσε το 90%, ενώ σήμερα είναι μόλις 1%!), η αναγκαστική εγκατάλειψη της πατρογονικής εστίας οδήγησε την οικογένεια Μαλαματίνα στην Αλεξανδρούπολη όπου, η δεύτερη γενιά της οικογένειας (Κώστας Μαλαματίνας), ίδρυσε το Οινοποιείο «Η Τένεδος» – κάτι που επανέλαβε αργότερα και στον Φάρο της Αυλίδας, σαν φόρο τιμής προς την γενέτειρά της οικογένειας του. Η παραγωγή κρασιού της οικογένειας στην Τένεδο αφορούσε άσπρο κρασί, αλλά όταν η οικογένεια αναγκάστηκε να καταφύγει στην  Ελλάδα, στο άσπρο κρασί άρχισαν να προστίθενται μερικές «σταγόνες» ρητίνης πεύκης για την παραγωγή της διαχρονικής Ελληνικής Ρετσίνας.

Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, ο εμφύλιος σπαραγμός και τα πέτρινα χρόνια που μεσολάβησαν ολοκλήρωσαν τον αιματηρό τους κύκλο στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Τότε, η τρίτη γενιά της οικογένειας (Ευάγγελος Μαλαματίνας) ανέλαβε τα ηνία της οικογενειακής Οινοποιίας και την οδήγησε στην πιο δημιουργική της περίοδο που σημαδεύτηκε από ραγδαία ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό του οινοποιείου του Φάρου Αυλίδας, δημιουργία του οινοποιείου Ριτσώνας καθώς και του εμφιαλωτηρίου Θεσσαλονίκης, σαν βάση της παραδοσιακής αγοράς της «Μαλαματίνα» στην Βόρεια Ελλάδα. Καινοτόμος και πρωτοπόρος, δυναμικός και δραστήριος ο (για τους φίλους του) Βάκης Μαλαματίνας, έβαλε τα γερά θεμέλια μιας εξαιρετικά επιτυχημένης επιχείρησης, ακολουθώντας σταθερές αρχές και αξίες που τον έκαναν σεβαστό σε ολόκληρο τον χώρο της Ελληνικής οινοποιίας. Η εξαιρετικά πετυχημένη οινοποιία που δημιούργησε, συνέχισε την πορεία της και μετά τον θάνατο του (1989) από την επόμενη, (τέταρτη) γενιά της οικογένειας (Κώστας Μαλαματίνας και Μυρτώ Μαλαματίνα) με την συνεργασία του Μανώλη Σκουλούδη (μετέπειτα μέτοχο των εταιριών «ΙΝΟ» και «Ευβοϊκή») ο οποίος υπήρξε το «δεξί χέρι» του Βάκη Μαλαματίνα και παρέμεινε στην «Μαλαματίνα» μέχρι το έτος 2001.

Πριν από τον θάνατο του Βάκη Μαλαματίνα, ο διάδοχός του (Κώστας Μαλαματίνας) παντρεύτηκε την Αικατερίνη Τιάλου, η οποία στις αρχές της δεκαετίας του 80 είχε έρθει από την Κολομβία με δύο μικρές κόρες από τον πρώτο της γάμο.

Την εποχή εκείνη η «Οινοποιία Μαλαματίνα» θεωρείτο ο «πρωταθλητής κερδών» της Ελληνικής οινοποιίας κάτι που συνεχίστηκε και μετά την διακοπή της συνεργασίας της με τον Μανώλη Σκουλούδη, με αποκορύφωμα το έτος 2007 (Κύκλος εργασιών 27,3 εκ Ευρώ, καθαρά προ φόρων κέρδη 6,4 εκ. Ευρώ). Οι εξαγωγές της Οινοποιίας άρχισαν να επεκτείνονται σε ολόκληρη σχεδόν την Δ. Ευρώπη, την Αμερική, τον Καναδά και την Αυστραλία.

Στην τότε διοίκηση της «Οινοποιίας Μαλαματίνα» (Πρόεδρος Δ. Συμβουλίου Ιωάννα χήρα Ευάγγελου Μαλαματίνα, Διευθύνων Σύμβουλος ο γιός της Κώστας Μαλαματίνας), το έτος 2003 επήλθε  ρήξη των σχέσεων μεταξύ των φυσικών διαδόχων του Βάκη Μαλαματίνα (Κώστας και Μυρτώ Μαλαματίνα) και την αποχώρηση της Μυρτούς Μαλαματίνα από την οικογενειακή επιχείρηση. Η αποχώρηση της κόρης του Βάκη Μαλαματίνα συνοδεύτηκε από την πώληση του μεριδίου της (38,9%) στην ΕΛΓΕΚΑ στις 23/12/2003 έναντι ποσού 6.697.000 Ευρώ. Λίγα χρόνια αργότερα (2006) η κόρη του Βάκη Μαλαματίνα Μυρτώ, κυκλοφόρησε την ρετσίνα «Μυρτώ Μαλαματίνα» αλλά η προσπάθεια της είχε άδοξο τέλος αφού απεβίωσε νέα, λίγα χρόνια αργότερα.

Αικατερίνη & Κώστας Μαλαματίνας το 2010

Τον Οκτώβριο του 2002 η Αικατερίνη Μαλαματίνα προχώρησε στην σύσταση μιας εταιρίας στο Διοικητικό Συμβούλιο της οποίας συμμετείχαν οι κόρες της Εστεφανία και Καρολίνα («ΚΙΕΡΟ καφέ ΑΕ, Εισαγωγής, Επεξεργασίας, Εμπορίας καφέ και Συναφών ειδών, ΑΜΑΕ 52995). Η εταιρία αυτή το 2008 μετονομάστηκε σε «Μαλαματίνα ΑΕ Οίνου & Ποτών», αλλά όπως προκύπτει από δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία, ποτέ δεν παρήγαγε κέρδη αλλά μόνο ζημιές. Τον πρώτο ισολογισμό (31/10/2002-31/12/2003) υπογράφει σαν Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος η Αικατερίνη Τιάλου με αντιπρόεδρο την Εστεφανία Μαλαματίνα. Έκτοτε, στους διάφορους ισολογισμούς της εταιρίας εμφανίζεται συνεχώς σαν Αντιπρόεδρος η Εστεφανία Μαλαματίνα, αλλά σαν Πρόεδροι Δ.Σ. εμφανίζονται διαδοχικά η Αικατερίνη Μαλαματίνα, ο Ηλίας Τρώντζιος και ο Αριστείδης Σ. Ράπτης. Η Καρολίνα Μαλαματίνα εμφανίζεται στον ισολογισμό του 2006 σαν «Μέλος Δ.Σ.». Μέχρι και το έτος 2011 οι (αθροιστικές) ζημιές της εταιρίας ξεπερνούσαν τα 3,2 εκ. Ευρώ.

Το έτος 2004 ιδρύθηκε η εταιρία «Τζαβέλλας ΑΕ» (ΑΜΑΕ 57852, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Κώστας Μαλαματίνας, 100% θυγατρική της «Οινοποιίας Μαλαματίνα») με δραστηριότητα στην πώληση και διανομή οίνου και ποτών. Η εταιρία αυτή σταμάτησε την δραστηριότητα της το 2008 και εμφανίζει συνολικές υποχρεώσεις 721.550 Ευρώ (ισολογισμός έτους 2011).

Το έτος 2005 Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της «Οινοποιίας Μαλαματίνα» ανέλαβε ο Κώστας Μαλαματίνας μετά την «απόσυρση» της μητέρας του, αλλά από το έτος 2006 εισέρχεται στο Διοικητικό Συμβούλιο της «Ε. Μαλαματίνας & Υιος Οινοποιία ΑΕ & ΒΕ» η Αικατερίνη Μαλαματίνα σαν Διευθύνουσα Σύμβουλος με Πρόεδρο Δ. Συμβουλίου τον Κώστα Μαλαματίνα.

Το ποσοστό (38,9%) της ΕΛΓΕΚΑ στις 8 Δεκεμβρίου 2005 εξαγοράστηκε από τον Κώστα Μαλαματίνα μέσω της εταιρίας «Κ. Μαλαματίνας ΑΕΒΕ Εμφιαλώσεως» έναντι τιμήματος 10.000.000 Ευρώ, ενώ με Διευθύνουσα Σύμβουλο πλέον την  Αικατερίνη Μαλαματίνα στην «Οινοποιία Μαλαματίνα», δρομολογείται η μετατροπή της οικογενειακής επιχείρησης σε Όμιλο Εταιριών.

Η νέα εταιρία «Κ. Μαλαματίνας ΑΕΒΕ Εμφιαλώσεως», ΑΜΑΕ 59694, με Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο τον Κώστα Μαλαματίνα, κατά την ίδρυση της (7/12/2005) εμφανίζει στο πάγιο ενεργητικό της «Συμμετοχές σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις» ύψους 10.040.200 Ευρώ και ομολογιακό δάνειο 9.250.000 Ευρώ. Το έτος 2009 στο Διοικητικό Συμβούλιο εισήλθε, με την ιδιότητα της Διευθύνουσας Συμβούλου η Αικατερίνη Μαλαματίνα (Πρόεδρος ο Κώστας Μαλαματίνας). Η πορεία της εταιρίας, όπως προκύπτει από τους δημοσιευμένους ισολογισμούς της, έχει ως εξής:

Κ. ΜΑΛΑΜΑΤΙΝΑΣ ΑΕΒΕ ΕΜΦΙΑΛΩΣΕΩΣ

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης

ΔΟΥΜΠΙΑ ΜΑΛΑΜΑΤΙΝΑ ΕΜΦΙΑΛΩΣΕΩΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΜΕΤΑΛ. ΝΕΡΟΥ ΑΕ

Το 2006 δημιουργήθηκε η «ΑΕ Δουμπιά Μαλαματίνα Εμφιαλώσεως Φυσικού Μεταλλικού Νερού» (ΑΜΑΕ 61319, Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Κώστας Μαλαματίνας, Διευθύνουσα Σύμβουλος Εστεφανία Μαλαματίνα) με απογοητευτικά οικονομικά αποτελέσματα, όπως προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα:

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης

Μαλαματίνα Κ&Κ ΑΕ Εμφιάλωσης και Εμπορία Φυσικού Μεταλλικού Ξινού νερού

Το 2009 αποφασίστηκε η σύναψη «επιχειρηματικού γάμου» με τον Δήμο Αμυνταίου για το περίφημο «Ξινό Νερό», το μεταλλικό νερό που είναι αναγνωρισμένο για τις ιαματικές του ιδιότητες. Η σύμβαση που υπογράφηκε τον Μάιο του 2009 οδήγησε στην δημιουργία της «Μαλαματίνα Κ&Κ ΑΕ Εμφιάλωσης και Εμπορία Φυσικού Μεταλλικού Ξινού νερού» (ΑΜΑΕ 68072, Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Κώστας Μαλαματίνας, Διευθύνουσα Σύμβουλος Αικατερίνη Μαλαματίνα) η οποία όμως δεν λειτούργησε καθόλου, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία:

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης

Αξίζει να σημειωθεί ότι στους ισολογισμούς 2012 και 2013 σαν Διευθύνων Σύμβουλος εμφανίζεται ο Αριστείδης Σ. Ράπτης και όχι η Αικατερίνη Μαλαματίνα.

Το καταλυτικό όμως γεγονός που σημαδεύει την συναρπαστική πορεία της οικογενειακής επιχείρησης (Ε. Μαλαματίνας & Υιος  ΑΕ, ΑΡΜΑΕ 8408 / 62 / Β / 86 / 243)  αφορά την αντιστροφή της οικονομικής πορείας του «πρωταθλητού κερδών» της Ελληνικής οινοποιίας μετά το έτος 2007 (μέχρι και το έτος 2002 η οινοποιία είχε μηδενικό τραπεζικό δανεισμό), όπως προκύπτει από δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία:

Ε. ΜΑΛΑΜΑΤΙΝΑΣ & ΥΙΟΣ ΑΕ

Πίνακας: Λεωνίδας Κουμάκης

Από τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της οινοποιίας (1/1-31/12/2013) αξίζει να σημειωθούν δύο στοιχεία:

(α) Η Αικατερίνη Μαλαματίνα εμφανίζεται πλέον σαν Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της οινοποιίας – ο Κώστας Μαλαματίνας αποτελεί απλό μέλος του Δ. Συμβουλίου μαζί με την Εστεφανία Μαλαματίνα, την Καρολίνα Μαλαματίνα και τον Γιώργο Τράουδα.

(β) Στις παρατηρήσεις του Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή αναφέρονται –μεταξύ άλλων- τα εξής: «Σημειώνεται ότι στις ανωτέρω απαιτήσεις από μέλη της Διοίκησης, ύψους 7.321.459,17 Ευρώ, περιέχεται ένα ποσό απαίτησης συνολικού ύψους 7.082.429,86 Ευρώ κατά μέλους της διοίκησης και μετόχου. Βασιζόμενοι σε επιβεβαιωτικές επιστολές και άλλες εναλλακτικές ελεγκτικές διαδικασίες διατηρούμε επιφύλαξη εάν το ποσό της απαίτησης αυτής αφορά στο σύνολο του το πρόσωπο που φέρεται ως οφειλέτης στα βιβλία της Εταιρίας».

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Μια Ελληνική οινοποιητική επιχείρηση που για ολόκληρες δεκαετίες αποτελούσε μοναδικό «παράδειγμα για μίμηση», είναι πλέον βέβαιο ότι αντιμετωπίζει μαζί με την οικονομική κρίση και άλλα προβλήματα. Οι συνολικές υποχρεώσεις του «Ομίλου Εταιριών» που σχεδίασαν οι διάδοχοι του Ευάγγελου Μαλαματίνα πλησιάζει αισίως τα 70 εκατομμύρια Ευρώ, οι «ζημιές χρήσεως» είναι κοινός παρανομαστής σε όλες τις εταιρίες του Ομίλου αλλά ο κύκλος εργασιών που είναι αναγκαίος για την εξόφληση τους, υποχωρεί συνεχώς. Μέσα από τα δεδομένα αυτά, οι φήμες για τα τεκταινόμενα στα διοικητικά της εταιρίας, κυριολεκτικά οργιάζουν.

Ας ευχηθούμε, η συναρπαστική ιστορία που συνοδεύει την «Οινοποιία Μαλαματίνα» με ένα τόσο ένδοξο παρελθόν, να μην αντιμετωπίζει ένα αβέβαιο μέλλον…

Λεωνίδας Κουμάκης